گردشگری مایس (MICE) ، گردشگری رویداد محور شاخه ی جدید گردشگری در جهان

گردشگری مایس

به قلم اسماعیل کریمی

گردشگری مایس (MICE) یکی از زیرشاخه‌های مهم و تخصصی گردشگری است که شامل جلسات، تشویقی‌ها، کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌ها (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions) می‌شود. این نوع گردشگری بر فعالیت‌های تجاری، حرفه‌ای و سازمان‌دهی شده تمرکز دارد و معمولاً از سوی شرکت‌ها، سازمان‌ها و انجمن‌های تخصصی برنامه‌ریزی می‌شود.

ویژگی‌های گردشگری مایس

1. هدف‌محور بودن: گردشگری مایس عمدتاً به‌منظور اهداف تجاری، علمی، آموزشی یا نمایشگاهی برگزار می‌شود.

2. جمعیت تخصصی: شرکت‌کنندگان معمولاً از میان حرفه‌ای‌ها، کارشناسان یا مدیران ارشد هستند.

3. برنامه‌ریزی دقیق: این نوع رویدادها نیازمند برنامه‌ریزی پیشرفته، مدیریت زمان، و ارائه خدمات باکیفیت است.

4. درآمدزایی بالا: گردشگری مایس به‌دلیل هزینه‌های بالا برای اقامت، غذا، حمل‌ونقل و خدمات دیگر، تأثیر اقتصادی قابل‌توجهی دارد.

5. ارتباطات بین‌المللی: این نوع گردشگری فرصت‌های شبکه‌سازی و تبادل دانش بین‌المللی را فراهم می‌کند.

اجزای اصلی گردشگری مایس

1. جلسات (Meetings): رویدادهایی کوچک تا متوسط که به‌منظور بحث، برنامه‌ریزی یا مذاکره برگزار می‌شوند.

2. تشویقی‌ها (Incentives): سفرهای پاداشی که برای کارکنان یا شرکا به‌عنوان تشویق انجام می‌شود.

3. کنفرانس‌ها (Conferences): گردهمایی‌های بزرگ با هدف ارائه دانش، تحقیق و آموزش.

4. نمایشگاه‌ها (Exhibitions): نمایش و فروش محصولات و خدمات در یک مکان مشخص برای مخاطبان خاص.

اهمیت گردشگری مایس

رشد اقتصادی: جذب گردشگران مایس باعث رونق هتل‌ها، رستوران‌ها، حمل‌ونقل و سایر خدمات محلی می‌شود.

جذب سرمایه‌گذاری: فرصت‌های همکاری تجاری و علمی بین‌المللی ایجاد می‌کند.

تقویت برند ملی: کشورهایی که میزبان رویدادهای بزرگ مایس هستند، تصویر مثبتی از خود ارائه می‌دهند.

وضعیت گردشگری مایس در ایران

ایران به دلیل جایگاه جغرافیایی استراتژیک و دسترسی به بازارهای آسیایی و اروپایی، ظرفیت بالایی در گردشگری مایس دارد. با این حال: ---ضعف در زیرساخت‌ها، مانند سالن‌های استاندارد نمایشگاهی و حمل‌ونقل بین‌المللیتحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی.

-نبود برنامه‌ریزی جامع برای جذب رویدادهای بزرگ بین‌المللی. این عوامل مانع از رشد کامل این بخش شده‌اند.

نمونه‌های موفق جهانی در گردشگری مایس

1. سنگاپور:

سنگاپور یکی از موفق‌ترین کشورها در جذب گردشگری مایس است. این کشور به دلیل زیرساخت‌های پیشرفته مانند مرکز کنوانسیون Marina Bay Sands و فرودگاه بین‌المللی پیشرفته، به یکی از مقاصد اصلی مایس تبدیل شده است.

راهکارها: تبلیغات گسترده در بازارهای هدف، خدمات حرفه‌ای و همکاری نزدیک با شرکت‌های بین‌المللی.

2. دبی (امارات متحده عربی)

دبی با احداث مراکز بزرگی مانند Dubai World Trade Centre و برگزاری نمایشگاه‌های جهانی مانند EXPO 2020 به قطب گردشگری مایس در خاورمیانه تبدیل شده است.

راهکارها: تسهیل ویزا، پروازهای متعدد بین‌المللی، و تبلیغات گسترده در سطح جهانی.

3. آلمان (فرانکفورت و برلین)

آلمان با داشتن مراکز نمایشگاهی پیشرفته و سازماندهی کنفرانس‌های تخصصی، سالانه میزبان صدها هزار گردشگر مایس است.

راهکارها: استفاده از تکنولوژی‌های روز در برگزاری رویدادها و ارائه تسهیلات حمل‌ونقل شهری.

راهکارهای توسعه گردشگری مایس در ایران

۱. بهبود زیرساخت‌ها

الف) ایجاد مراکز کنفرانس و نمایشگاه‌های بین‌المللی:

شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد، اصفهان و کیش باید مجهز به مراکز چندمنظوره با امکانات پیشرفته مانند سالن‌های کنفرانس، نمایشگاه‌ها، و امکانات تکنولوژیک مدرن شوند.

مثال: ساخت مرکز همایش‌های بین‌المللی کیش که با نزدیکی به خلیج‌فارس ظرفیت جذب رویدادهای منطقه‌ای را دارد.

ب) تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل:

بهبود فرودگاه‌های بین‌المللی (مانند فرودگاه امام خمینی) و افزایش پروازهای مستقیم به شهرهای بزرگ دنیا.

ایجاد خطوط ریلی و جاده‌ای سریع و مطمئن بین شهرهای اصلی ایران.

۲. تبلیغات و بازاریابی هدفمند

الف) شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی مایس:

ایران باید در رویدادهای بزرگ مایس مانند IMEX Frankfurtو  IBTM World Barcelona شرکت کند و ظرفیت‌های خود را به بازارهای بین‌المللی معرفی کند.

ایجاد غرفه‌های جذاب و ارائه برنامه‌های ویژه مانند بسته‌های سفر سازمانی.

برگزاری فم تور برای فعالین و شرکت های گردشگری مایس 

ب) تبلیغات دیجیتال:

همکاری با شبکه‌های اجتماعی چینی WeChatو Weibo)، اروپایی و جهانی برای تبلیغ ایران به‌عنوان یک مقصد مایس.

تولید محتوای چندزبانه (ماندارین، انگلیسی، فرانسوی) و نمایش جاذبه‌های گردشگری مایس ایران.

۳. تسهیل فرآیند ویزا

الف) ایجاد ویزای مایس:

راه‌اندازی ویزای ویژه برای شرکت‌کنندگان رویدادها و تسهیل آن از طریق فرآیندهای آنلاین.

ارائه ویزای گروهی و تسهیلات فرودگاهی برای شرکت‌کنندگان نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌ها.

ب) همکاری دیپلماتیک:

عقد قرارداد با کشورهای هدف برای تسهیل ورود گردشگران مایس. به‌طور مثال، همکاری با چین یا هند برای ساده‌سازی روند صدور ویزا.

۴. آموزش نیروی انسانی

الف) تربیت مدیران رویداد:

برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی در زمینه مدیریت رویدادهای بین‌المللی با استانداردهای جهانی.

همکاری با موسسات آموزشی معتبر مانند MPI (Meeting Professionals International).

ب) راهنمایان چندزبانه:

آموزش زبان‌های پرکاربرد مانند ماندارین، انگلیسی و اسپانیایی به راهنمایان گردشگری.

تمرکز بر آموزش خدمات خاص برای پذیرایی از گردشگران مایس.

۵. دیپلماسی فرهنگی و تجاری

الف) برگزاری رویدادهای فرهنگی و علمی:

ایران می‌تواند از طریق میزبانی کنفرانس‌های علمی، جشنواره‌های فرهنگی، و نمایشگاه‌های تجاری ظرفیت‌های خود را به جهان نشان دهد.

مثال: برگزاری رویدادهایی مانند «نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران» یا جشنواره‌های تاریخی-فرهنگی برای جذب مخاطبان خارجی.

ب) همکاری با شرکت‌های بین‌المللی:

ایران باید با برگزارکنندگان رویدادهای جهانی مانند Reed Exhibitions یا Messe Frankfurt همکاری کند تا بتواند میزبان نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های بزرگ شود.

۶. برنامه‌های تشویقی

الف) بسته‌های تخفیفی برای گروه‌ها:

ارائه تخفیف‌های ویژه برای گروه‌های بزرگ شرکتی که کنفرانس‌ها و رویدادهای خود را در ایران برگزار می‌کنند.

بسته‌های کامل شامل اقامت، حمل‌ونقل، و بازدید از جاذبه‌های گردشگری.

ب) تشویق شرکت‌ها به برگزاری رویداد در ایران:

ارائه حمایت‌های مالی یا تخفیف‌های مالیاتی به شرکت‌های داخلی و بین‌المللی که رویدادهای مایس در ایران برگزار می‌کنند.

متاسفانه در حال حاضر، آمار دقیقی از تعداد گردشگران مایس (MICE) که به ایران سفر می‌کنند، در دسترس نیست. بیشتر آمارهای موجود به تعداد کلی گردشگران خارجی ورودی به کشور اشاره دارند و تفکیک دقیقی برای انواع گردشگری، از جمله مایس، ارائه نمی‌دهند ، لذا با اجرای این راهکارها و سرمایه‌گذاری هدفمند، ایران می‌تواند به یکی از مقاصد برتر گردشگری مایس در منطقه تبدیل شود. پتانسیل تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی ایران اگر با مدیریت درست و همکاری بین‌المللی همراه باشد، می‌تواند نه‌تنها درآمد بالایی را از گردشگری مایس به همراه داشته باشد، بلکه نقش موثری در بهبود تصویر بین‌المللی ایران ایفا کند.